Hoogspanningsnetwerk provincie raakt vol

Eind 2021 berichtte TenneT dat de grenzen van wat het hoogspanningsnet in de provincie Utrecht aan kan, worden genaderd. Daardoor kan in een aantal gevallen de stroom van nog te bouwen zonnevelden, windmolens en zonnepanelen op grote daken in de provincie Utrecht tijdelijk niet vervoerd worden. Tennet is beheerder van het landelijk hoogspanningsnet.

De stroom van zonnevelden en windmolens die al bestaan, kan wel vervoerd worden. Projecten die nog gebouwd moeten worden en die al  voor 12 oktober 2021 bij Stedin zijn aangemeld, kunnen ook gewoon hun stroom aan het netwerk gaan leveren. Ook kunnen inwoners nog steeds zonnepanelen op hun daken blijven leggen. Voor nieuwe projecten van 200 zonnepanelen of meer, ligt het moeilijker.

Nederland stapt over op duurzame energie. Nu draait het elektriciteitsnet nog vooral op fossiele brandstoffen, zoals kolencentrales en gascentrales. Die centrales stonden altijd dichtbij waar veel elektriciteitsverbruik was, bij steden of industrie. De windmolens en zonnevelden voor duurzame energie staan vaak in het buitengebied, waar minder vraag is naar energie. Er zitten daar weinig elektriciteitskabels in de grond en er zijn weinig hoogspanningsmasten. Toch moet de daar opgewekte energie naar plekken worden gebracht waar de energievraag is. Het bestaande netwerk kan dat op diverse plekken niet meer aan. Daarvoor zijn heel veel nieuwe kabels nodig.

Het plaatsen van zonnepanelen op daken van woningen kan gewoon. Huishoudens met een beperkt aantal zonnepanelen die energie terugleveren aan het net, kunnen gewoon worden aangesloten. Wel is het gewenst dat inwoners hun zonnepanelen aanmelden, zodat Stedin goed inzicht heeft in waar zonnepanelen gelegd worden. Zo kunnen zij nog beter inschatten of en waar zij het netwerk moeten versterken.

Zeist werkt met 15 andere gemeenten, de provincie en 4 waterschappen samen aan de Regionale Energie Strategie (RES). In 2021 is de eerste versie van de RES vastgesteld. Stedin geeft aan dat deze RES 1.0 nog steeds gerealiseerd kan worden. In de RES 1.0 beschrijft de energieregio U16 hoe zij 1,8 Terawattuur (TWh) in 2030 via windmolens en zonnepanelen wil opwekken. Gemeente Zeist heeft in de RES laten vastleggen dat ze de ambitie heeft 0 tot 4 windmolens en 0 tot 35 hectare zonneveld bij te dragen, vóór 2030. 

TenneT en Stedin zijn hard aan het werk om de capaciteit van het netwerk in 2029 uitgebreid te hebben. Ze gaan aan de slag op plekken waarvan ze weten dat er zonnevelden of windmolens gaan komen. 

Tennet, Stedin, gemeenten en provincies zullen goed moeten afstemmen en samenwerken, om ervoor te zorgen dat de extra capaciteit die Tennet en Stedin de komende jaren op het net realiseren, op de meest effectieve wijze wordt gebruikt. Zodat de RES 1.0 uitgevoerd kan worden.

TenneT geeft aan dat de procedures voor het ontwikkelen van bijvoorbeeld een zonneveld voortaan wat langer duren.

Initiatieven waarbij meer dan 200 zonnepanelen op bijvoorbeeld een groot bedrijfsdak worden geplaatst, komen op een wachtlijst voor levering aan het net. Tenzij er al voor 12 oktober 2021 een contract is getekend met Stedin.

Laadpalen voor elektrische auto's kunnen gewoon worden aangesloten. Het afnemen van stroom is geen probleem. Het probleem zit hem juist in het opwekken van stroom. TenneT geeft aan dat er tijdelijk geen ruimte is op het landelijke elektriciteitsnet voor grote hoeveelheden stroom die in de regio Utrecht wordt opgewekt.

In de omgeving van Zeist wordt de hoogspanningsleiding langs de A12 verzwaard en zal het hoogspanningsstation van Driebergen worden uitgebreid. De Jong: "Er zullen heel veel transformatorhuisjes bijkomen. Landelijk gaat een op de drie straten op de schop omdat er extra kabels bij moeten komen. Maar de energieconsument zal er thuis niets van merken. Het stroomnetwerk blijft in volle gang. Dat is de dagelijkse uitdaging van TenneT.”

Stedin is de beheerder van het elektriciteitsnet in gemeente Zeist en de regio. TenneT is de beheerder van het landelijke hoogspanningsnet. Vanuit dit net wordt het netwerk van Stedin van stroom voorzien.