Zorg, onderwijs en werk
Zorg
Vluchtelingen uit Oekraïne krijgen altijd medisch noodzakelijke zorg uit het basispakket. Op vertoon van hun paspoort kunnen zij (en hun kinderen) terecht bij de zorgverlener. De betreffende zorgverlener kan de medische kosten declareren via de Subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg aan onverzekerden. Voor spoedeisende hulp kunnen vluchtelingen in onze regio terecht bij het UMC Utrecht, het Diakonessenhuis of het St. Antonius Ziekenhuis.
Oekraïense vluchtelingen mogen aanspraak maken op WMO-hulpmiddelen. Hiervoor hoeven zij geen eigen bijdrage te betalen.
Meer informatie in 4 talen (waaronder Oekraïens) is te vinden op de website van Refugeehelp.
Vluchtelingen uit Oekraïne die zijn geregistreerd bij de gemeente, kunnen een prepaid pinpas met leefgeld (€ 260,- per maand) ontvangen. Dit geld is bedoeld voor eten en kleding.
Vluchtelingen die bij een gastgezin verblijven, ontvangen naast het leefgeld een extra toelage per maand (volwassenen € 215,- per maand en kinderen € 55,- per maand). Zij kunnen dit geld bijvoorbeeld gebruiken om bij te dragen aan de kosten van het gastgezin.
De Regionale Sociale Dienst (RSD) keert dit leefgeld uit.
Leefgeld na 30 juni
Vluchtelingen die naar Zeist komen en worden opgevangen in de gemeentelijke opvanglocaties of bij particuliere gastgezinnen, hebben recht op leefgeld. Hiervoor moeten ze ingeschreven zijn in de BRP (Basisregistratie Personen). De RSD keert het leefgeld maandelijks uit. Als vluchtelingen gaan werken, vervalt het leefgeld.
Hryvnia omwisselen in euro’s
Ontheemden uit Oekraïne in Nederland kunnen vanaf 15 juni 2022 Oekraïense hryvnia omwisselen in euro’s. Het kabinet heeft hiervoor een regeling opgesteld. Het gaat om een eenmalige mogelijkheid voor maximaal 10.000 hryvnia (ongeveer € 310,-) per persoon. Zij kunnen daarvoor terecht bij vestigingen van GWK Travelex. Bij de omwisseling worden geen transactiekosten in rekening gebracht. De regeling geldt in eerste instantie voor 3 maanden. Meer informatie op RefugeeHelp.nl/cash.
In Nederland is het gebruikelijk dat kinderen van 4 tot 12 jaar naar de basisschool gaan. Kinderen hebben het recht om te leren. Vanaf 5 jaar zijn kinderen leerplichtig. Kinderen van 12 tot 18 jaar gaan naar het voortgezet onderwijs. Met 2 scholen zijn afspraken gemaakt om het onderwijs aan kinderen uit Oekraïne te verzorgen.
Onderwijs voor Oekraïense kinderen van 4 tot 12 jaar
Kinderen van 4 tot 12 jaar kunnen aangemeld worden bij basisschool Op Dreef in Zeist (adres: Laan van Vollenhove 1457). De kinderen worden geplaatst in de taalklas. Op school gaan ze naast de Nederlandse taal ook andere vakken leren.
Het aanmelden van een kind bij basisschool Op Dreef kan via dit online inschrijfformulier.
Na de aanmelding worden de ouders of verzorgers samen met het kind uitgenodigd voor een intakegesprek op school.
Onderwijs voor Oekraïense kinderen van 12 tot 18 jaar
Kinderen van 12 tot 18 jaar kunnen aangemeld worden bij de taalschool Ithaka in Utrecht. Hiervoor moet eerst een telefonisch intake plaatsvinden. Dit duurt ongeveer 15 minuten en er wordt Oekraïens of Russisch gesproken. Een afspraak maken kan via de afsprakenplanner van de taalschool Ithaka.
Ithaka is een openbare school voor leerlingen die geen of weinig Nederlands spreken. De kinderen worden voorbereid op het reguliere Nederlandstalige onderwijs. Wanneer goed Nederlands wordt gesproken, stroomt de leerling door naar het regulier onderwijs.
Vervoerskostenvergoeding leerlingen Ithaka Utrecht
Middelbare scholieren die naar Ithaka Utrecht gaan, krijgen vanaf het moment van inschrijving hun reiskosten vergoed, tot het einde van het schooljaar. De vergoeding is berekend op basis van vervoerskosten van openbaar vervoer. De uitbetaling hiervan gebeurt door de RSD, via de uitkering van het leefgeld.
Heeft u vragen?
Taalschool Ithaka is bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 9.00 tot 17.00 uur op +31 643 447 038. Aan de telefoon wordt Russisch gesproken. Mailen kan naar shkola@ithaka-isk.nl.
Studeren
Voor vluchtelingen uit Oekraïne geldt tot nu toe dat ze wel mogen studeren, maar dat er vanuit de rijksoverheid geen speciale regelingen zijn getroffen. Ze moeten dus voldoen aan de voorwaarden zoals die gelden voor studenten van buiten de EU. Wel hebben alle 14 universiteiten in Nederland het collegegeld voor het collegejaar 2022-2023 verlaagd voor gevluchte studenten uit Oekraïne. Deze studenten betalen daardoor het wettelijk collegegeld van € 2.209 in plaats van het veel hogere instellingscollegegeld, dat normaal gesproken aan studenten van buiten de Europese Economische Regio wordt gevraagd. De uitvoering van dit besluit verschilt per universiteit.
Peuters in de leeftijd van 2 tot 4 jaar kunnen bij MeanderOmnium voor enkele dagdelen per week naar één van hun voorscholen/peuteropvanglocaties. Er wordt in de voorscholen extra aandacht besteed aan ontwikkeling van de Nederlandse taal. MeanderOmnium kan ondersteunen bij de aanmeldingsprocedure. Voor hulp bij aanmelden kan ook een beroep op Vluchtelingenwerk worden gedaan. Vooralsnog is geen VVE-indicatie nodig. Een groot deel van de kosten wordt door gemeente Zeist of de Belastingdienst vergoed.
Kinderen tussen de 0 en 4 jaar kunnen voor hele dagen opvang naar een kinderdagverblijf of gastouder. Gastouders mogen kinderen in huis nemen als zij in het Personenregister Kinderopvang staan. Kinderen van 4 tot 12 jaar kunnen na schooltijd naar de buitenschoolse opvang. Aan alle voorzieningen zijn kosten verbonden.
Kinderopvangtoeslag
Het is nog niet mogelijk om kinderopvangtoeslag aan te vragen, omdat Oekraïense vluchtelingen geen verblijfsvergunning hebben. Dit verandert misschien in de toekomst. Er wordt bekeken hoe de kinderopvang financieel meer toegankelijk gemaakt kan worden voor Oekraïense vluchtelingen die in Nederland gaan werken.
Kijk hiervoor ook op de website refugeehelp.nl.
In Nederland ontvangen ouders een financiële bijdrage voor kinderen tot 18 jaar, om de opvoeding te bekostigen. Vluchtelingen uit Oekraïne komen in aanmerking voor kinderbijslag wanneer:
- ze als ouder werk verrichten in Nederland waarbij loonbelasting moet worden betaald
- het werk in overeenstemming is met de Wet Arbeid Vreemdelingen
- zowel de persoon zelf als de kinderen ingeschreven zijn in de basisregistratie personen (BRP)
- degene valt onder de tijdelijke beschermingsregeling (Richtlijn Tijdelijke Bescherming)
Voor meer informatie kan contact worden opgenomen met de Sociale Verzekeringsbank (SVB), ook in het Oekraïens.
Sinds 1 april mogen vluchtelingen in loondienst werken. Dit geldt voor vluchtelingen die rechtmatig in Nederland verblijven op grond van de Richtlijn tijdelijke bescherming. De werkgever heeft geen tewerkstellingsvergunning nodig. De werkgever moet wel een melding doen bij UWV.
In Zeist kunnen vluchtelingen terecht bij Vluchtelingenwerk of de Regionale Sociale Dienst (RSD) voor matching met werkgevers.
Alertheid op uitbuiting
Omdat steeds meer vluchtelingen gaan werken, is er helaas ook meer aandacht nodig voor uitbuiting. Vluchtelingen lopen namelijk een groter risico om slachtoffer van mensenhandel te worden, omdat ze weinig geld en bezittingen bij zich hebben, de taal niet spreken, niet weten welke rechten ze hebben en geen netwerk hebben waar ze op kunnen vertrouwen. Zo lopen ze de kans slachtoffer te worden van seksuele uitbuiting, arbeidsuitbuiting of criminele uitbuiting.
Hoe kunt u helpen uitbuiting te voorkomen of aan te pakken? Het Expertisecentrum Mensenhandel en Mensensmokkel (EMM) heeft wegwijzers die u helpen mensenhandel te signaleren en uw vermoedens van mensenhandel te melden.
Per 1 juli 2022 geldt de Regeling Medische zorg Ontheemden uit Oekraïne (RMO). Hiermee wordt het declareren van de vergoeding van medische zorg voor vluchtelingen uit Oekraïne eenvoudiger. Oekraïense vluchtelingen hebben vanaf 1 augustus geen zorgverzekering meer nodig, omdat zij onder deze regeling vallen. Ze moeten wel een Burgerservicenummer (BSN) hebben. Als een vluchteling geen Burgerservicenummer heeft, dan worden de zorgkosten vergoed door het CAK. Oekraïners die zijn gaan werken in Nederland, hoeven dus vanaf 1 augustus 2022 tot 1 maart 2023 geen zorgverzekering af te sluiten.
Als iemand de eigen zorgverzekering wil behouden, dan blijft het recht op zorgtoeslag bestaan. Zonder zorgverzekering bestaat er geen recht op zorgtoeslag.
In de regeling zit voor volwassenen ook een vergoeding van mondzorg bij acute pijnklachten tot € 250,-. De kosten voor de tandarts en andere mondzorg voor volwassenen worden beperkt vergoed. Het gaat dan om de kaakchirurg of vergoeding van een kunstgebit.