Conceptagenda Meedoen in Zeist

In Zeist hoort iedereen erbij maar om allerlei redenen kunnen mensen drempels ervaren om mee te doen in de maatschappij. Vanuit de gemeente Zeist willen wij die drempels zoveel mogelijk wegnemen.

In de conceptagenda staat beschreven wat wij de komende jaren gaan doen om ervoor te zorgen dat iedereen meedoet en meetelt. De agenda is gedeeltelijk een voortzetting van de inclusieagenda uit 2019 en de regenboogagenda uit 2020, aangevuld met nieuwe onderwerpen vanuit gesprekken met inwoners en organisaties.

Conceptagenda

In de komende 4 jaar willen we op 7 belangrijke  thema’s het verschil gaan maken.

Mee kunnen doen begint bij zelfstandige toegang tot de gebouwen en plaatsen waar activiteiten plaatsvinden. Wij richten ons vooral op gebouwen met een publieke functie en winkels.

Doel Activiteiten of beoogde resultaten
Gebouwen met een publieke functie zijn of worden toegankelijk. Dit is inclusief de locaties voor stembureaus. Jaarlijks worden 5 gebouwen met een publieke functie toegankelijk gemaakt op minimaal niveau ‘brons’ van het NLKT (Nederlands Keurmerk voor Toegankelijkheid). Dit is het basisniveau en haalbaar met kleine aanpassingen.
De gemeente vergroot de kennis van de eigen medewerkers over toegankelijkheidsnormen. De relevante medewerkers van de gemeente zijn getraind in het toepassen van de nieuwe NEN-toegankelijkheidsnorm (publicatie naar verwachting voorjaar 2023). Deze norm biedt een handvat voor iedereen die een gebouw toegankelijk wil maken en gaat verder dan het bouwbesluit.
Winkeliers overtuigen om geleidelijk de algemene toegankelijkheid van hun bedrijf te vergroten voor mensen met een beperking. Stap 1: Onderzoek naar wat nodig is voor ondernemers om deze stap te zetten. Stap 2: We voeren een campagne om ondernemers in winkelgebieden te stimuleren tot acties voor toegankelijkheid. We starten in centrum Zeist, winkelcentrum De Clomp en Den Dolder.
Winkeliers verbeteren de toegankelijkheid van hun bedrijf op basis van suggesties Ongehinderd. Jaarlijks hebben minimaal 10 ondernemers de toegankelijkheid van hun bedrijf verbeterd.
We zorgen dat inwoners en bezoekers van de gemeente goed geïnformeerd worden over toegankelijkheid van publieke gebouwen. De website en app van Ongehinderd zijn up to date in hoeverre de gebouwen toegankelijk zijn.
We zorgen voor voldoende toiletten (overdag en in de avond) voor het winkelpubliek, dagjesmensen en toeristen. We voorkomen hiermee dat buik- en blaas patiënten en ouderen thuis blijven uit angst geen toilet te kunnen vinden. We maken alle openbare en opengestelde toiletten vindbaar in de HogeNood-app. We bekijken welke toiletten we kunnen openstellen die vallen onder het (semi) beheer van de gemeente zoals het gemeentehuis, bibliotheek en sporthallen. We vragen ook organisaties en ondernemers om hun toiletten open te stellen.
We verkennen of het aantal openbare toiletten in het centrum vergroot kan worden. Via een raadsvoorstel vragen we om het aantal openbare toiletten in de gemeente te vergroten en hanteren hierbij de volgende norm: maximaal 500 meter tussen openbaar toegankelijke toiletten, zodat men maximaal 250 meter (5 minuten) moet lopen naar een toilet.

Digitale toegankelijkheid wil zeggen dat iedereen, ongeacht taal, achtergrond of beperking, gebruik kan maken van de mogelijkheden die het internet, computers en smartphones bieden.

Doel Activiteiten of beoogde resultaten
We maken de gemeentelijke communicatiekanalen digitaal toegankelijk voor iedereen, dus ook voor mensen met een beperking of met minder digitale vaardigheden. Samen met Stichting Accessibilty uitvoeren van een verkenning en het opstellen van een plan van aanpak.
Uitvoering plan van aanpak. Uitvoeren van het plan met daarbij nadrukkelijk aandacht voor borging en continuïteit.
Gemeentelijke website doorlopend controleren op voldoen aan de richtlijnen op het gebied van toegankelijkheid. We gaan gebruik maken van de tool Siteimprove. Dit is een platform voor website-controle die organisaties helpt bij het oplossen en verbeteren van toegankelijkheid.
We voeren regie op ondersteuning van inwoners bij gebruik van digitale diensten en het bevorderen van digitale vaardigheden. We financieren de bibliotheek voor de realisatie of instandhouding van een Informatiepunten Digitale Overheid (IDO).
We verbeteren onze communicatie naar inwoners door tijdig, duidelijk, en eenvoudig te communiceren. Stap 1: analyseren en evalueren van het bereik van communicatie (middelen en doelgroep) aan de hand van onderzoek. Bijvoorbeeld door het inrichten van een testpanel. Stap 2: de verbetering in de communicatie doorvoeren in de dienstverlening, onder andere door een project bouwen aan brieven.

Om ergens aan mee te kunnen doen moet je er wel kunnen komen. De gemeente zet in op het verbeteren van de toegankelijkheid en bereikbaarheid van de mobiliteit voor de gehele diversiteit aan inwoners. Daarbij gaat het zowel om de openbare ruimte als om de vervoersmiddelen. 

Doel Activiteiten of beoogde resultaten
We borgen dat voetpaden toegankelijk zijn voor mensen met een beperking (slechtzienden en blinden (voldoende breed, op- en afritten, goede blindegeleidelijnen etc.). Stap 1: We stellen een kaart op waarop alle toegankelijkheidsknelpunten komen te staan m.b.t. voetpaden, oversteeklocaties, OV-haltes en parkeerfaciliteiten. Hiervoor gaan we in gesprek met belangenorganisaties. Stap 2: Plan van aanpak en uitvoering. Stap 3: Borgen continuïteit.
Het vergemakkelijken van het parkeren voor mensen met een beperking. We sluiten aan bij de ontwikkeling van een landelijke parkeerplaatsen-app waar bezoekers per gemeente kunnen raadplegen waar (rolstoel) toegankelijke parkeerplaatsen voor vergunninghouders zijn en welke regels gelden voor het gebruik.
Het toegankelijker maken van parkeergarages en parkeerterreinen. Onze parkeergarages en parkeerterreinen zijn op toegankelijkheid onderzocht door Ongehinderd. We maken een overzicht van te nemen maatregelen om de toegankelijkheid te verbeteren en nemen deze mee in onze jaarplanning.
Toegankelijkheid bushaltes verbeteren. Hierbij letten we erop dat de hoogte van het perron en de haltebreedte aansluiten bij de CROW-richtlijnen en er op elke halte geleidelijnen en visuele markeringen aanwezig zijn.
Realiseren van voldoende rolstoel toegankelijk parkeerplaatsen bij gebiedsontwikkelingen. Bij het opstellen van nieuwe parkeernormen voor de gemeente Zeist en nemen we ook uitgangspunten op voor het aantal gehandicaptenparkeerplaatsen.
We bieden goede informatie over de verschillende vormen en aansluiting van vervoer (OV, Regiotaxi, Belbus, Gouden Koets etcetera) Met belangenorganisaties bespreken wat de wensen en behoeften zijn.
Op belangrijke looproutes voor ouderen gaan we, in overleg met betrokkenen, bankjes plaatsen. Eerste stap is met belangenorganisaties bespreken wat de wensen en behoeften zijn. Op basis van deze inventarisatie starten we met proefplaatsing en realisatie.

Als maatschappij maken we ruimte voor iedereen om naar kracht en vermogen bij te dragen. Meedoen kunnen doen is belangrijk voor onze eigenwaarde: we doen ertoe, we voegen iets toe, we dragen iets bij in de samenleving. Dat kan via betaald werk, via dagbesteding of vrijwilligerswerk waarbij maatwerk de standaard is. 

Dat geldt ook voor actief zijn in cultuur, sport en andere vrijetijdsbestedingen.

Toegankelijkheid in dit thema gaat over fysieke toegang en vervoer maar ook over de informatie, de tijden en het soort activiteiten.

Doel Activiteiten of beoogde resultaten
Inwoners met een beperking kunnen in de directe woonomgeving deelnemen aan sociale activiteiten, sport-en beweegactiviteiten, buurtinitiatieven of welzijn. In overleg met de betreffende organisaties verminderen van belemmeringen, eventueel via voorwaarden aan gemeentelijke subsidie.
We willen inwoners met een beperking beter bereiken en informeren over het aanbod. In overleg met belangenorganisaties optimaliseren van communicatiekanalen.
We zorgen voor inclusieve communicatievoorzieningen. Waar nodig ondersteunt de gemeente organisaties bij het inzetten van bijvoorbeeld een ringleiding en toegankelijkheidstests voor websites, gebouwen en teksten.
We willen dat iedereen ongeacht culturele achtergrond, gender of beperking kan meespelen. Er wordt een inventarisatie van huidige speelplekken uitgevoerd, daarbij wordt ook in kaart gebracht of er al speeltuinen zijn die gericht zijn op inclusief spelen. Daarna wordt er een visie gevormd omtrent nieuw beleid op de speelvoorzieningen, daarin is ook aandacht voor inclusief bewegen.
We vergroten onze inzet voor de deelname van mensen met aan de arbeidsmarkt. Mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt kunnen een participatietraject volgen bij de RSD of met behoud van uitkering aan de slag bij het WijkLeerbedrijf Zeist. Ze krijgen een opleiding op MBO-niveau 1 en gaan tegelijkertijd stagelopen.
Meer banen voor mensen met een arbeidsbeperking in de gemeentelijke organisatie. We zetten in op het realiseren van 10 banen eind 2025 door het bieden van extra begeleiding of een aangepaste werkplek.
Charter Diversiteit – de gemeente Zeist ziet diversiteit als meerwaarde voor de eigen organisatie en zet zich hier actief voor in. Wethouder en gemeentesecretaris ondertekenen dit charter en formaliseren. In 2023 wordt een interne werkgroep opgericht om nader invulling te geven aan dit thema.

Het VN-Verdrag voor de rechten van mensen met een beperking uitvoeren kan niet zonder de mensen waar het om gaat. Sterker nog de overheid is verplicht om bij de uitvoering van het VN-verdrag inwoners met een beperking te betrekken. Omdat deze agenda breder is dan alleen het VN-verdrag betrekken we bij deze agenda alle inwoners ongeacht leeftijd, culturele achtergrond, gender, seksuele voorkeur, inkomen, talenten en beperkingen.

Doel: 

We betrekken structureel inwoners, maatschappelijke organisaties en bedrijven bij het opstellen en uitvoeren van deze agenda. 

Activiteiten of beoogde resultaten:

  • Het inrichten van Platform ‘Meedoen in Zeist’: een netwerk van inwoners ongeacht leeftijd, culturele achtergrond, gender, seksuele voorkeur, inkomen, talenten en beperkingen en maatschappelijke organisaties en bedrijven die zich actief bezighouden met de verbetering van de inclusie in Zeist. 
  • We betrekken vanuit het Platform ‘Meedoen in Zeist’ actief bestaande platforms zoals de Coalitie tegen eenzaamheid, Advies Netwerk Zeist, Jongerenraad, Mijn Leven 2.0 en Netwerk Informele Zorg Zeist betrekken bij de uitvoering van de onderdelen van deze agenda. 

We besteden extra aandacht jongeren omdat zij bij uitstek bezig zijn met hun eigen identiteit en die van anderen en hoe je omgaat met verschillen. In en rondom school moet het daarom veilig zijn om jezelf te kunnen zijn en te leren over jezelf en anderen. Dit gaat zowel over seksuele geaardheid, mentale gezondheid en fysieke beperkingen.

Doel Activiteiten of beoogde resultaten
Scholen, docenten en scholieren motiveren om GSA’s (Gender Sexuality Alliance) op te zetten. In een GSA kunnen jongeren zich inzetten om het onderwerp LHBTIQ+ bespreekbaar te maken in het onderwijs. Zij richten zich op docenten en leerlingen. Alle GSA’s ondersteunen elkaar en kunnen informatie en netwerkcontacten vinden via hun eigen website. We benaderen actief alle middelbaren scholen en uiterlijk in 2025 heeft iedere middelbare school in Zeist een actieve GSA.
Voorlichting op basisscholen en voortgezet onderwijs. Art. 1 Midden Nederland en het COC Midden Nederland verzorgen programma’s om LHBTIQ+ en discriminatie bespreekbaar te maken in het primair en voortgezet onderwijs. Wij benaderen scholen actief met het aanbod. Vanaf 2025 maken alle middelbare scholen jaarlijks gebruik van het aanbod.
Inzet van de Zeister jongerenraad. De Agenda Meedoen in Zeist komt jaarlijks op de agenda van de jongerenraad. We bespreken ook of de jongerenraad vertegenwoordigd kan zijn in het platform Meedoen in Zeist.
Vergroten van bewustwording over inclusie op scholen. ONBEPERKT! is een kortdurend lesprogramma voor groepen 7 en 8 van de lagere school en klassen 1 en 2 van het voortgezet onderwijs in de gemeente Zeist. De lessen gaan over toegankelijkheid en inclusiviteit. De gemeente Zeist stelt dit lespakket gratis ter beschikking van scholen. We zorgen ervoor dat het lespakket bij de scholen onder de aandacht blijft.
Verbeteren fysieke toegankelijkheid op scholen. In 2020 en 2021 zijn enkele middelbare scholen in Zeist door Ongehinderd op toegankelijkheid getoetst. Hieruit bleek dat er nog veel te verbeteren valt aan de fysieke toegankelijkheid en aan faciliteiten voor bijvoorbeeld leerlingen die blind zijn of slecht zien. We gaan hierover met onderwijshuisvesting in gesprek en daarna met de besturen van de scholen.

Wie ‘anders’ is krijgt er te vaak mee te maken: pesten, uitschelden, bedreiging, discriminatie en geweld. In Zeist vinden we dat iedereen zichzelf moet kunnen zijn en moet kunnen houden van wie die wil. Iedereen, dus ook mensen met een LHBTIQ+-achtergrond, of inwoners met andere culturele achtergrond. Gevoel van sociale onveiligheid moet altijd serieus worden genomen.

Veiligheid

Doel Activiteiten of beoogde resultaten
Vergroten zichtbaarheid meldpunt anti-discriminatie (Artikel 1 Midden Nederland). Wij willen het aanbod van Art. 1 Midden Nederland zichtbaarder maken door het beschikbaar stellen van formulieren in het gemeentehuis en het organiseren van spreekuren op locatie. Art.1 Midden-Nederland gaat de wijken in (on-the-road) om meer bekendheid te geven aan het meldpunt anti-discriminatie.
Meldingsbereidheid geweldsdelicten vergroten (Roze in Blauw). We gaan in overleg met de politie over hoe zij aandacht kunnen vragen voor meldingen door LHBTIQ-ers met behulp van inzet van personen van Roze in Blauw.
Veilige straten voor iedereen. We inventariseren de problemen rondom fysieke en seksuele intimidatie van inwoners in de gemeente. Hierbij kan gekeken worden naar het aantal aangiften en meldingen bij de politie of andere instanties en een onderzoek naar de veiligheidsbeleving. Op basis van de bevindingen gaan we in gesprek over seksuele intimidatie in openbare ruimtes met verschillende groeperingen in de gemeente.

Zichtbaarheid

Doel Activiteiten of beoogde resultaten
Actualiseren van informatie rondom discriminatie en geweld op de website van de gemeente Zeist. De informatie op de gemeentelijke website wordt na het vaststellen van de Agenda Meedoen geactualiseerd.
Zichtbare steun vanuit de gemeente aan de LHBTIQ+-gemeenschap. Elk jaar op Coming Out Day (11 oktober) hijsen wij de regenboogvlag en gaan wij in gesprek met vertegenwoordigers van de doelgroep en professionals die personen uit de LHBTIQ+-gemeenschap begeleiden.

Positie ouderen in de gezondheidszorg

Doel Activiteiten of beoogde resultaten
De Roze Loper is hét certificaat voor woonzorg, thuiszorg en welzijnsinstellingen die aandacht besteden aan seksuele diversiteit bij cliënten en professionals. Wij willen in samenwerking met de gemeente De Bilt en Utrechtse Heuvelrug een groot aantal zorginstellingen benaderen om het onderwerp met hen bespreken. Verzorgingstehuizen motiveren om het certificaat roze loper te halen. In 2024 hebben 10 nieuwe instellingen het certificaat Roze Loper behaald.
Stimuleren van de samenwerking van Zeister seniorenorganisaties en Roze 50+ (onderdeel COC Midden Nederland) op het gebied van activiteiten voor ouderen gericht op informatie en ontmoeting rondom LHBTIQ+. De seniorenorganisaties en Roze 50+ van het COC Midden Nederland kunnen hun ervaring en kennis combineren in het faciliteren van activiteiten en bijeenkomsten gericht op kennis en ontmoeting rondom LHBTIQ+. Zij kunnen ook de zorginstellingen betrekken, eventueel gesteund door de gemeente. Stap 1: contact leggen met de organisaties en overzicht maken van mogelijkheden. Stap 2: plan van aanpak en planning maken en uitvoeren.

Ontmoeting

Doel Activiteiten of beoogde resultaten
Faciliteren van ontmoeting voor en door de LHBTIQ+-gemeenschap. In samenspraak met het COC Midden Nederland en de doelgroep zoeken naar een passende aanpak.
Bewustwording, emancipatie en acceptatie diversiteit. In november faciliteren wij het project Orange the World van Soroptimist (onder andere tentoonstelling en lessen op scholen).
  Jaarlijks organiseert het Stadslab in samenwerking met het COC Midden Nederland en art. 1 Midden Nederland een movienight om met personen van en buiten de LHGBIQ+ gemeenschap in gesprek te gaan over de positie./ situatie. Dit betreft ook personen met een migranten achtergrond.
  In november verzorgen we gastlessen in het kader van de week van respect.
  Jaarlijks bezoekt de wethouder 1 van de scholen in Zeist of omgeving tijdens de paarse zaterdag (december) .