Diervriendelijk (ver)bouwen, verduurzamen of slopen

Gaat u uw huis verbouwen, isoleren, uitbreiden of voorzien van zonnepanelen? Of gaat u uw huis slopen, in combinatie met nieuwbouw?

Mogelijk krijgt u dan te maken met beschermde diersoorten die nestelen in uw spouwmuur, onder uw dak, of op een andere plek op uw perceel. Op grond van de Omgevingswet bent u dan mogelijk verplicht voorzorgsmaatregelen te nemen. Daardoor kunnen deze diersoorten (met name huismussen, gierzwaluwen en vleermuizen) een nestgelegenheid houden. 

Niet voor alle bouwactiviteiten is een omgevingsvergunning nodig. U kunt dat te weten komen via de vergunningcheck(Verwijst naar een externe website). Maar of u nu wel of níet een omgevingsvergunning moet aanvragen: in beide gevallen moet u mogelijk maatregelen treffen om sommige diersoorten te beschermen.

Wij proberen u zo goed mogelijk te helpen, zodat de verbouwing of sloop en nieuwbouw kan doorgaan terwijl tegelijk deze diersoorten worden beschermd.

Er zijn 2 mogelijke routes om te zorgen dat beschermde diersoorten een nestgelegenheid houden tijdens en na de bouwwerkzaamheden:

1. U maakt gebruik van een ontheffing op grond van het Soorten Management Plan (SMP) (pdf, 5 MB) . Als u aan de voorwaarden voldoet hoeft u in veel gevallen geen (uitgebreid) onderzoek te laten doen. Wél moet u maatregelen treffen om enkele diersoorten te beschermen. Deze route is korter dan route 2. Kosten kunnen variëren, maar zijn over het algemeen niet hoger dan € 1.000,-, afhankelijk van welke diersoorten zijn aangetroffen. U maakt gebruik van ontheffing op grond van onderzoek dat al is gedaan door de gemeente.
2. U laat op eigen kosten onderzoek doen door een ecoloog om te bepalen welke maatregelen eventueel nodig zijn om diersoorten te beschermen. Dit onderzoek duurt meestal langer dan route 1 (soms wel tot 1,5 jaar) en brengt meestal hogere kosten met zich mee (deze kunnen oplopen tot € 5.000,-). De maatregelen zijn afhankelijk van welke diersoorten worden aangetroffen.

U kunt gebruik maken van de ontheffing als uw perceel binnen het onderzoeksgebied valt. Dat kunt u zien op de kaart hieronder. In dit onderzoeksgebied doet de gemeente regelmatig onderzoek naar de aanwezigheid van huismussen, gierzwaluwen en enkele soorten vleermuizen. 

Typ uw adres in het zoekvenster om te zien of uw perceel in het onderzoeksgebied ligt. Met het + en - teken links in de kaart kunt u in en uitzoomen. Het onderzoeksgebied is het gebied dat is begrensd door de dunne zwarte lijn.

• Valt u binnen het onderzoeksgebied? Dien dan een aanvraag in om gebruik te maken van de ontheffing.
• Valt u buiten het onderzoeksgebied? Lees dan verder bij Route 2: onderzoek laten doen door een ecoloog.

Aanvraag ‘Gebruik maken van de ontheffing’

Bent u een particulier? Dan kunt u bij de gemeente aanvragen of u gebruik kunt maken van de ontheffing. Dat kan op 2 manieren:

1. Moet u voor uw bouw- of sloopwerkzaamheden een omgevingsvergunning aanvragen? Dan kunt u het formulier ‘gebruik maken van de ontheffing' (pdf, 62 KB) toevoegen bij de vergunningsaanvraag. Bij de aanvraag voor een omgevingsvergunning valt dit onder flora en fauna-activiteit.
2. Hoeft u voor uw uw bouw- of sloopwerkzaamheden géén omgevingsvergunning aan te vragen? Dan kunt u de gemeente per mail vragen of u gebruik kunt maken van de ontheffing. Doe dit voorafgaand aan de uitvoering van de werkzaamheden. Vul het online formulier soortenmanagementplan(Verwijst naar een externe website) in. De gemeente reageert binnen 4 weken op uw aanvraag. 

Vertegenwoordigt u een particulier initiatief met een omvang van maximaal 10 woningen (bijvoorbeeld een vve tot maximaal 10 appartementen)? Ook dan kunt u een ontheffing aanvragen via het formulier ‘gebruik maken van een ontheffing’ (zie hierboven bij 1 of 2). Bij meer dan 10 woningen moet u een ecoloog inhuren om een ‘maatwerkprotocol’ op te stellen.

Vertegenwoordigt u een commercieel initiatief van een projectontwikkelaar, vastgoedorganisatie of andere marktpartij? Of verbouwt u een bedrijfspand? Dan geldt bovenstaand formulier niet voor u. U moet een ecoloog inhuren om een ‘maatwerkprotocol’ op te stellen. In een maatwerkprotocol staat welke werkzaamheden u moet uitvoeren om te voldoen aan de verplichtingen in het SMP. De ecoloog weet hoe dit protocol op te stellen.

Op deze kaart speciaal voor projectontwikkelaars en woningcorporaties(Verwijst naar een externe website)kunnen marktpartijen zien welke beschermde diersoorten waar zijn aangetroffen. 

Heeft u vragen? Neem dan contact op met de ecoloog van de Omgevingsdienst Regio Utrecht(Verwijst naar een externe website).

Maatregelen

U hoort vervolgens van ons welke maatregelen u moet treffen om diersoorten te beschermen. U hoort ook van ons of u voor het goed toepassen van de maatregelen wel of niet de hulp van een ecoloog moet inschakelen. Na het treffen van de maatregelen, kunt u de bouwwerkzaamheden uitvoeren.

U zult in de volgende gevallen zelf een onderzoek moeten laten doen door een ecoloog:

• Als uw perceel buiten het onderzoeksgebied valt.
• Mogelijk kunt u voor uw bouw- of sloopactiviteit gebruik maken van de ontheffing. Maar als u op datzelfde perceel een stuk groen of braakliggend terrein gaat bebouwen, moet u voor dat groene of braakliggende deel van het perceel onderzoek laten doen door een ecoloog. Tenzij dat stuk groen een goed onderhouden gazon is.

Onderzoek 

Het onderzoek dat u dan op eigen kosten door een ecoloog moet laten doen, heet een quick scan. Deze quick scan geeft inzicht in de vraag of er op uw perceel wel of geen beschermde diersoorten zijn aangetroffen of te verwachten. In de praktijk blijkt in de meeste gevallen dat u nader onderzoek moet laten verrichten.

Toets door gemeente

Als u voor uw werkzaamheden een omgevingsvergunning moet aanvragen, moet u bij uw aanvraag de quick scan en het eventueel aanvullend onderzoek toevoegen. De gemeente beoordeelt dan of de onderzoeken juist zijn uitgevoerd.

Als u voor uw werkzaamheden géén omgevingsvergunning hoeft aan te vragen, dan gaat de gemeente er vanuit dat u de quick scan en het eventueel benodigde nader onderzoek zelf laat uitvoeren. Als bij dat onderzoek beschermde soorten worden aangetroffen, heeft u een vergunning voor flora en fauna-activiteit nodig. Deze vergunning kunt u aanvragen via het Omgevingsloket(Verwijst naar een externe website).

Heeft u vragen? Neem dan contact met ons op. U kunt ook contact opnemen met de ecoloog van de Omgevingsdienst Regio Utrecht(Verwijst naar een externe website)