Burgerberaad Jaarwisseling

Vraagstelling

Hoe zorgen we in de gemeente Zeist samen voor een jaarwisseling waar we ons met elkaar op kunnen verheugen?

Onze visie

Een inclusieve jaarwisseling waarbij rekening gehouden wordt met de verschillende wensen van alle inwoners in de gemeente Zeist. Daarbij dient continu een balans gevonden te worden tussen de behoefte van kwetsbare groepen en natuur ten opzichte van recreatie en activiteiten waarbij mogelijk overlast wordt ervaren.

Er moet meer aandacht zijn voor bescherming van kwetsbare groepen en milieu in het samengaan met de mogelijkheid om veilig siervuurwerk af te steken. Hiervoor is een mentaliteitsomslag nodig.

Wij, het Burgerberaad Jaarwisseling Zeist, laten weten dat we uitgebreid hebben gesproken over de rol van vuurwerk tijdens de jaarwisseling.

Oplossingen

1. We bevelen de gemeenteraad aan, een centraal evenement te faciliteren, georganiseerd met de gemeente, lokale ondernemers, studenten en verenigingen, dat toegankelijk is voor alle denkbare doelgroepen en leeftijden, waarbij een vuurwerkshow zal plaatsvinden.
2. We bevelen de gemeenteraad aan, serieus werk te maken van het beschermen van kwetsbare groepen, natuur en milieu, door:
   1. In gesprek te gaan met kwetsbare groepen en betrokkenen om hun behoeftes in kaart te brengen.
   2. Het beleid met betrekking tot kwetsbare groepen af te stemmen met deze groepen en betrokkenen.
   3. Aandacht te besteden aan bewustwording over kwetsbare groepen door middel van bijvoorbeeld (sociale) media en scholen.
3. We bevelen de gemeenteraad aan, buurtinitiatieven rondom de jaarwisseling te begeleiden en faciliteren, zoals bijvoorbeeld (sport)evenementen en de inzet van vrijwilligers in sociale controle en praktische aspecten zoals EHBO en opruimen.
4. We bevelen de gemeenteraad aan, vuurwerk(vrije) zones aan te wijzen en communicatie hierover verbeteren, zowel voorafgaand aan de jaarwisseling, als ter plaatse.
5. We bevelen de gemeenteraad aan, veel meer aandacht te hebben voor preventie: uitgebreide voorlichting (met extra aandacht voor de jeugd en hun ouders) over vuurwerk en de effecten voor (volks)gezondheid, milieu en kwetsbare groepen in de samenleving en (gezelschaps-) dieren door bijvoorbeeld studenten en stagiaires.

Waarom een Burgerberaad, waarom neemt de raad niet ‘gewoon’ zelf een besluit? Daar zijn meerdere redenen voor.

• Vernieuwing van een traditie vraagt om samen keuzes maken. De gemeenteraad beslist hierover, maar bedenkt dit liever niet alleen. Onze raadsleden hebben de wijsheid niet in pacht. Er zijn veel waardevolle zienswijzen, inzichten en ideeën bij inwoners en ondernemers in onze gemeente. De gemeenteraad wil hiervan graag gebruikmaken. We zijn ook altijd op zoek naar manieren om de samenleving te betrekken bij besluiten die ons allemaal aangaan.
• Een debat in de gemeenteraad over de jaarwisseling is vooral gericht op het creëren van een meerderheid. Daarmee kan het besluit voor een groot deel van de inwoners onbevredigend zijn. Zeker als die inwoners tegengestelde meningen hebben over dit onderwerp. Een gesprek in een Burgerberaad werkt anders. Dat is erop gericht om samen tot een advies te komen dat door het hele Burgerberaad gedragen wordt. En waar dus alle deelnemers achter staan of vrede mee kunnen hebben.
• De samenstelling van een Burgerberaad is anders dan die van de gemeenteraad. Mensen zitten er zonder dat ze verantwoording hoeven af te leggen aan een (kiezers)achterban. Dat biedt ruimte voor een open gesprek, waarin men makkelijker van mening kan veranderen om tot elkaar te komen.

Het Burgerberaad komt dus met een advies aan de gemeenteraad. Maar de raad besluit of het advies wordt overgenomen.

Gevarieerde groep

Deelnemers aan dit inmiddels ontbonden Burgerberaad waren inwoners van de gemeente Zeist. Ze waren 16 jaar of ouder en kwamen of waren van alle:

• kernen
• leeftijdsgroepen
• geslachten of genders
• soorten opleidingen

Loting

We hebben via loting een grote groep inwoners uitgenodigd om zich aan te melden. Bijna 600 mensen hebben zich aangemeld. Uit die groep hebben we daarna – opnieuw via loting – een gevarieerde groep van 100 inwoners uitgenodigd. Deze loting stond onder toezicht van een notaris.

Enkele mensen hebben verschillende privéredenen uiteindelijk besloten toch niet mee te doen. Daarom bestond het Burgerberaad uiteindelijk uit 76 deelnemers. We zijn erg blij met hun inzet!

De deelnemers zaten er niet als vertegenwoordigers van een bepaalde groep. Ze zaten er namens zichzelf. Medewerkers van de gemeente Zeist, collegeleden en (buitengewoon) raadsleden mochten niet deelnemen.

Wat we boden

Aan de deelnemers van dit Burgerberaad boden we het volgende.

Financiële vergoeding

Deelnemers kregen voor hun inzet € 190,-. Voor de meesten is dit bedrag netto.

Bijzondere ervaring

Deelnemen was voor velen een interessante ervaring. Ze kregen een kijkje in de keuken van het bestuur van onze gemeente. En ze gaven de gemeenteraad direct advies. Ook leerden ze veel nieuwe mensen kennen.

Deskundige ondersteuning

Deelnemers kregen hulp van deskundige gespreksleiders.

Wat we vroegen

We hebben van de deelnemers gevraagd:

• Naar 5 bijeenkomsten komen. 's Avonds en op één zaterdag.
• Oprecht naar elkaar luisteren, elkaar de ruimte geven en respecteren.

Maar deelnemers hoefden geen deskundige te zijn, op welk gebied dan ook. Iedereen praatte mee vanuit de eigen ervaring met de jaarwisseling, als inwoner van onze gemeente.

De deelnemers gingen onder deskundige begeleiding aan de slag met de vraag: "Hoe zorgen we in onze gemeente samen voor een jaarwisseling waar we ons met elkaar op kunnen verheugen?"

Voorwaarden aan het advies

Ook moeten de deelnemers bij hun besluit rekening houden met:

1. Wetten en regels. Bijvoorbeeld over veiligheid, gezondheid en milieu.
2. Financiële haalbaarheid. De uitvoering mag niet te veel kosten.
3. Of de inwoners van onze gemeente het advies en de gevolgen ervan kunnen dragen.

• 22 maart-2 april: aanmelding mogelijk voor inwoners met een uitnodiging
• 6 april: mededeling: aanmelders zijn wel of niet deelnemer geworden
• 8, 10, 13, 15 en 16 mei: besloten bijeenkomsten – wel te zien:
  • 8 mei: livestream van begin (20.00-20.30 uur)
  • 16 mei: opname van overhandiging advies (vanaf 50 minuten start de bijeenkomst) – met overhandiging van advies aan gemeenteraad, burgemeester en wethouders (b&w)
• Daarna: het college van b&w gaat na of dat advies haalbaar en uitvoerbaar is en of het voldoet aan wet- en regelgeving (zie 'werkwijze') – en sturen het met een toelichting naar de gemeenteraad
• 22 juni: 'ronde tafel' van de gemeenteraad: iedereen mag reageren op het advies en de raad voert een debat erover
• 4 juli: gemeenteraad neemt een besluit over het advies
• Ten slotte: evaluatie: we kijken wat we van dit proces kunnen leren en wat er beter kan in de toekomst

Van de vergadering van de gemeenteraad op 24 januari:

• Motie: verbod op lokaal consumentenvuurwerk (pdf, 120 KB)
• Motie: verbod op landelijk vuurwerk (pdf, 95 KB)
• Evaluatie jaarwisseling 2022-2023 
• Video (vanaf ongeveer 2 uur 45 minuten)

Van 21 maart:

• Raadsvoorstel Burgerberaad Jaarwisseling (pdf, 316 KB)