Monument verbouwen
Voor het opknappen of verbouwen van een monument gelden speciale regels. En niet alleen voor de gevel. De binnenkant én de hele buitenkant, dus de voorkant, zijkanten én achterkant, zijn beschermd. Voor de meeste aanpassingen heeft u daarom een vergunning nodig. Ook voor het plaatsen van zonnepanelen. Voor normaal onderhoud hoeft dat meestal niet, tenzij u iets verandert aan het materiaal, de profilering of de kleur.
Geen vergunning nodig voor onderhoud
Voor gewoon onderhoud hoeft u geen vergunning aan te vragen. Gewoon onderhoud is alles waarbij het uiterlijk van de binnenkant of de buitenkant van het pand niet verandert. Denk aan:
- Het schilderen van houtwerk in dezelfde kleur zonder de oude verflagen te verwijderen
- Het vervangen van een enkele ruit of dakpan door hetzelfde type glas of dakpan
- Het opstoppen van rieten daken
- Het plaatselijk herstellen van pleisterwerk, voegwerk, kozijnen, ramen en deuren
Wel vergunning nodig voor verbouwen of aanpassen
Voor verbouwing of aanpassing van een monument heeft u eigenlijk altijd een vergunning nodig. Bijvoorbeeld voor sloopwerk, een uitbouw of het vervangen van ramen.
Wel vergunning nodig voor verduurzamen
Wilt u uw monument verduurzamen? Bijvoorbeeld met zonnepanelen of door betere isolatie? Ook hiervoor gelden speciale regels. Meer daarover leest u op onze pagina Monument verduurzamen.
Doe de vergunningcheck
Zeker weten of u een vergunning nodig heeft? Doe dan de vergunningcheck via het Omgevingsloket. Deze check is gratis. Of vraag een vooroverleg aan via het Omgevingsloket.
Via het Omgevingsloket kunt u checken of u een vergunning nodig heeft en voor welke activiteiten.
Wettelijke eisen plan
Wilt u een monument verbouwen en heeft u daarvoor een omgevingsvergunning nodig? Zorg dan dat u uw plan goed uitwerkt. Uw aanvraag moet namelijk voldoen aan wettelijke eisen voor rijksmonumenten en voor gemeentelijke monumenten.
Tip: neem contact met ons op als u twijfelt of deze wettelijke eisen ook gelden in uw situatie .
Als u een vooroverleg aanvraagt, heeft u een gesprek met de adviseur erfgoed en wellicht nog een andere adviseur. Dat is afhankelijk van het plan. De adviseur erfgoed geeft het eerste advies met betrekking tot het plan.
Het kan ook zijn dat er advies ingewonnen wordt bij de onafhankelijk Commissie Ruimtelijke Kwaliteit (CRK). Na het voor overleg weet u of
- er punten zijn die nog aanpassing of aandacht nodig hebben of
- dat het plan niet geschikt is voor het monument dat u bezit.
Openbare vergadering
De CRK bespreekt plannen tijdens een openbare vergadering.
Agenda
De CRK vergadert in de even weken, afwisselend in het gemeentehuis van Baarn en Zeist. De agenda wordt de dinsdag voor de vergadering geplaatst op de website van MooiSticht. Kijk hiervoor onder de kop agenda commissievergaderingen. Zeist valt onder het rayon Noord-Oost.
Kosten vooroverleg
Voor een vooroverleg moet u kosten betalen.
Kosten aanvraag omgevingsvergunning
Voor het behandelen van een aanvraag voor een omgevingsvergunning betaalt u leges. Heeft u eerst kosten gemaakt voor de aanvraag van een vooroverleg? Die kosten worden verrekend met de kosten voor de aanvraag van een vergunning.
Legesverordening
De kosten staan in de legesverordening.
Factuur voor de kosten
Voor de kosten krijgt u een factuur van de BghU (Belastingsamenwerking gemeenten en hoogheemraadschap Utrecht). Let op: u moet de kosten ook betalen als u de vergunning niet krijgt.
Er zijn verschillende subsidies of voordelige leningen voor het onderhouden of restaureren van een monument.
Gemeentelijke subsidie bij verduurzamen
Wilt u in of ná 2024 een omgevingsvergunning aanvragen voor het verduurzamen van uw pand of voor het bouwen van een extra duurzaam nieuwbouwpand? U komt dan mogelijk in aanmerking voor een gemeentelijke subsidie, waarmee u (een deel van) de leges terugkrijgt.
Overige subsidies en leningen
- Nationaal Restauratiefonds-hypotheek. Een lening met lage rente speciaal voor restauratie of onderhoud van monumenten.
- Subsidies van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Regelingen van de rijksoverheid voor onderhoud en restauratie van rijksmonumenten.
Als u gaat bouwen, moet u ook rekening houden met mogelijke archeologische resten in de grond.
In het Omgevingsplan vindt u voor het grootste deel van de gemeente de regels over archeologie. Valt uw kavel binnen de (voormalige) bestemmingsplannen Amersfoortseweg e.o., Den Dolder Noord 2008, Kamp van Zeist 2006 of Oud Zandbergen e.o. dan is de vangnetbepaling uit de Erfgoedverordening Zeist 2024 van toepassing en vindt u de archeologische regels op de archeologische beleidskaart.
Is de verwachting groot dat er archeologische resten zijn? Dan is meer onderzoek nodig. U bent namelijk wettelijk verplicht om die resten te melden. U kunt dan het beste contact met ons opnemen en vragen naar een adviseur erfgoed. Die kan vanaf het begin van het proces goed met u meedenken hoe u het onderzoek het beste kunt laten uitvoeren.
Hier wordt bij de vergunningsaanvraag ook naar gevraagd.
Archeologische vondst melden
Als u een archeologische (oudheidkundige) vondst doet, moet u dit melden bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
Toevalsvondst
Als er zonder officiële opgraving waardevolle objecten in de grond zijn gevonden, dan spreken we over een toevalsvondst. Net als bij een officiële opgraving moet u deze vondsten melden. Bijvoorbeeld als u hele oude munten of vazen gevonden hebt in een bouwput. Ook als u oude voorwerpen onder water hebt gevonden, moet u dit melden.
Uitgebreide zelfstandige opgravingen
Uitgebreide zelfstandige opgravingen mag u alleen uitvoeren in gebieden waar geen archeologische onderzoeksplicht geldt. In de praktijk komt dit binnen de gemeente Zeist niet voor. Voor opgravingen met een metaaldetector tot maximaal 30 centimeter onder maaiveld, geldt een uitzondering. Dit wordt wel gezien als een toevalsvondst.
Eigendom
Een toevalsvondst is voor de helft eigendom van de vinder. De andere helft is eigendom van de grondeigenaar waar het object is gevonden. Los van registratie hoeft u ze daarom niet over te dragen aan een archeologisch depot. Dit mag natuurlijk wel. U zult daarnaast nadere afspraken moeten maken met de grondeigenaar.
Archeologische vondst melden
Zo meldt u een archeologische vondst:
- Gebruik het online Vondstmeldingsformulier van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
- Een vondst kunt u ook melden via het Provinciaal Archeologisch Depot Utrecht. Als u denkt dat u iets met archeologische waarde heeft gevonden, meld dit dan bij Landschap Erfgoed Utrecht: 030-2205534 of meldpunt.archeologie@landschaperfgoedutrecht.nl.
Neem voor meer informatie contact op met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed via +31 33 42 17 456.
Soorten monumenten
Er zijn verschillende soorten monumenten en voor elke soort gelden andere regels. In Zeist hebben we deze monumenten:
Rijksmonumenten
De rijksoverheid bepaalt welke panden een Rijksmonument zijn. Voor verbouwing of aanpassing heeft u meestal een omgevingsvergunning nodig. Voor vragen of een vergunning kunt u bij ons terecht.
Gemeentelijke monumenten
Ons college bepaalt welke panden een monument zijn van regionaal of plaatselijk belang. Voor een verbouwing of aanpassing heeft u meestal een omgevingsvergunning nodig. Voor vragen of een vergunning kunt u bij ons terecht.
Gemeentelijke structuur
In de Gemeentelijke monumentale structurenlijst staat welke niet-bebouwde ruimten (zoals straten, parken en pleinen) gezien worden als gemeentelijke monumentale structuur. Daarbij is het oorspronkelijke karakter van deze ruimten nog te zien.
Cultuurhistorische waardenkaart
Weet u niet zeker of u een monument heeft? Of om wat voor soort monument het gaat? U kunt dit controleren via onze Cultuurhistorische waardenkaart. U kunt ook altijd contact met ons opnemen.