Onderzoeken rekenkamer

Iedereen (inwoners van Zeist, raadsleden, ambtenaren, het college of zelfs collega-rekenkamers) kan onderwerpen voor een onderzoek aandragen. De Rekenkamer Zeist bepaalt uiteindelijk zelf waarnaar zij onderzoek doet en hoe zij dat onderzoek uitvoert. Bij ieder onderwerp staat centraal wat de vraag is naar het effect van het onderzoek, en het maatschappelijk of financieel belang van het onderwerp.

Neem contact op met de rekenkamer als u een onderwerp wilt aandragen via rekenkamer@zeist.nl.

Energietransitie en duurzaamheid (2022-2023)

’Doorpakken voor natuur en klimaat’ is 1 van de speerpunten in het Zeister coalitieakkoord (2022). Daarmee wordt de lijn van de Routekaart Nieuwe Energie (2019) en de Brede Milieuvisie (2016) voortgezet.

Uitgangspunt is een volledig energieneutraal Zeist in 2050 en de realisatie van 33% van de opgave in 2030. Gelet op de urgentie van het thema (klimaatdoelen, energieprijzen enzovoort) heeft de rekenkamer besloten om na te gaan in hoeverre de gemeente Zeist op koers ligt met haar ambities en of er binnen de gekozen ambities nog ruimte is voor versnelling. De belangrijkste vraag die de rekenkamer met dit onderzoek wil beantwoorden is: ligt de gemeente op koers wat betreft de doelstellingen voor duurzaamheid in de Brede Milieuvisie en de Routekaart Nieuwe Energie?

Het onderzoek start eind 2022 en wordt uitgevoerd aan de hand van de analyse van beleidsdocumenten en gesprekken met betrokkenen binnen en buiten de gemeente. De uitkomsten worden in de eerste helft van 2023 verwacht.

Ondersteuning volksvertegenwoordigers (DoeMee) (2022-2023)

Rekenkamer Zeist participeert in het door NVRR geïnitieerde DoeMee rekenkameronderzoek naar de (financiële) ondersteuning van (decentrale) volksvertegenwoordigers. Het onderwerp sluit ook aan bij thema’s die zijn geagendeerd door de raadsfracties in ons rondje langs de fracties.

Het werk van (lokale) overheden wordt steeds complexer, gelet op de steeds ingewikkeldere maatschappelijke uitdagingen. Het takenpakket van gemeenten is verzwaard, maar de ondersteuning lijkt niet significant toegenomen. Een goede ondersteuning is echter cruciaal om het werk goed te kunnen uitvoeren. Het DoeMee onderzoek richt zich op de financiële kant van deze ondersteuning. De centrale vraag van het onderzoek luidt: wat is de staat van de financiële ondersteuning van het volksvertegenwoordigende orgaan?

Het onderzoek wordt in opdracht van de NVRR uitgevoerd door PBLQ. De uitkomsten (landelijk en voor Zeist) worden in 2023 verwacht.

Doorwerkingsonderzoek Monitor Sociaal Domein (2022-2023)

In dit doorwerkingsonderzoek kijken we of de aanbevelingen uit het rekenkameronderzoek naar de Monitor Sociaal Domein (2019) zijn opgevolgd. En of ze hebben geleid tot meer en betere sturingsinformatie. De focus in het doorwerkingsonderzoek ligt bij de jeugdzorg. Voor het onderzoek zijn gesprekken gevoerd met betrokkenen bij de gemeente, vertegenwoordigers van een ketenpartner en een oud-raadslid.

De rekenkamer constateert dat er een kwaliteitsslag is gemaakt. Er zijn recent maatregelen genomen die het zicht op de effectiviteit en efficiëntie vergroten en de verantwoording verbeteren. De rekenkamer begrijpt dat het niet eenvoudig is om eenduidige informatie aan te leveren. Toch moet de rekenkamer concluderen dat de raad nog onvoldoende verantwoording krijgt, dat de sturing door de raad gebaseerd is op aannames en dat de resultaten van hulpverlening onvoldoende bekend zijn. De planning-en-control-cyclus is nog onvoldoende in te vullen en er is meer vaart nodig om daar te komen.

De rekenkamer adviseert het college om vaart te houden in de monitoring in het sociaal domein. En om in gesprek te gaan met ketenpartners om prioriteiten te delen en informatie op elkaar te laten aansluiten. College en raad zouden het gesprek moeten voeren over effectiviteit, kwaliteit en efficiëntie. Ze moeten samen bepalen wat nodig is om goed te kunnen sturen.

Het college deelt de conclusies en omarmt de aanbevelingen van de rekenkamer. De uitkomsten zijn in maart 2023 met de raad gedeeld.

Bekijk het rekenkamerrapport Hoe staat het met de monitor sociaal domein?

Schulddienstverlening (2022-2023)

In 2021 is een onderzoek gestart naar de schulddienstverlening door de RSD (Regionale Sociale Dienst). Voor dit onderzoek werken we samen met de rekenkamers van De Bilt, Bunnik en Utrechtse Heuvelrug. De belangrijkste onderzoeksvragen zijn: wordt de doelgroep bereikt en is de schulddienstverlening effectief?

De uitkomsten worden in het eerste kwartaal van 2023 verwacht.

DoeMee-onderzoek Wob-verzoeken (2021-2022)

Rekenkamer Zeist heeft in 2021 meegedaan met een landelijk onderzoek van de NVRR naar Wob-verzoeken (Wob staat voor Wet openbaarheid van bestuur).

Daarvoor is in meer dan 90 gemeenten gekeken naar de wijze waarop Wob-verzoeken in de gemeentelijke organisatie worden geregistreerd en afgehandeld. Het landelijk onderzoek is eind 2021 afgerond. De uitkomsten voor Zeist zijn door de rekenkamer vertaald in een korte notitie en voorzien van aanbevelingen. Het gaat dan met name om verbetering van de inzichtelijkheid en toegankelijkheid van de informatie over Wob-verzoeken door betere communicatie via de website. Daarnaast wordt de raad uitgedaagd om zich uit te laten over zijn rol in deze en de bijbehorend informatiebehoefte.

Deze notitie is in het voorjaar van 2022 met de raad gedeeld.

Bekijk de rapportage(s) en documenten van het onderzoek WOB-verzoeken Zeist

Leren van Ervaringen (2021)

Dit onderzoek (2020-2021) was gericht op het verbeteren van het lerend vermogen in de gemeente. Een belangrijke aanleiding voor het onderzoek was dat adviezen van de Rekenkamer Zeist niet leken te beklijven, zoals bleek uit signalen uit de raad en van bewoners.

We keken naar de praktijk: wat leren raad en organisatie van ervaringen in projecten? Daarbij kwamen zowel het ‘systeemleren’ als het ‘ervaringsleren’ aan bod. De conclusie is dat leren een belangrijke plek inneemt binnen de gemeente, maar dat het ontbreekt aan vanzelfsprekendheid en automatisme om op systematische wijze te reflecteren. Het onderzoek is afgesloten met een aantal interactieve workshops voor medewerkers en raadsleden.

De belangrijkste aanbeveling is om consequent en systematisch te evalueren en gebruik te maken van ervaringen. En daarbij: benut de innovatieve en open cultuur van de gemeente Zeist.

Bekijk het Rekenkamerrapport Leren van Ervaringen.

Burgerparticipatie Zeist (2021)

De rekenkamer heeft in 2020 en 2021 samen met inwoners en raadsleden onderzoek gedaan naar burgerparticipatie in Zeist.

Positief vindt de Rekenkamer Zeist de constructieve grondhouding van de gemeente en dat online bijeenkomsten goed uitpakken, maar de rekenkamer wijst ook op verbeterpunten. De gemeente zou duidelijker moeten zijn over wat zij verwacht van inwoners, welke invloed zij hebben en wat er gedaan wordt met de input van inwoners. Medewerkers van de gemeente hebben behoefte aan meer kaders en ook de raad is zoekend naar hoe ze omgaan met burgerparticipatie.

De Rekenkamer heeft deze en andere bevindingen verwerkt in een praatplaat met concrete adviezen.

Bekijk het Rekenkamerrapport naar burgerparticipatie.

Per onderzoek benoemt de rekenkamer een kleine commissie die het onderzoek leidt. Een extern bureau doet meestal het feitenonderzoek en spreekt met betrokken personen. Hierbij is het uitgangspunt hoor en wederhoor. Op basis van de verkregen informatie formuleert de rekenkamer haar bevindingen: de conclusies en aanbevelingen.